Utrata dziecka jest dla kobiety jednym z najtrudniejszych doświadczeń w życiu. Czym dla matki jest urodzenie martwego dziecka? Jak wpływa to na jej psychikę?

Każdy z nas, prędzej, czy później doświadcza utraty bliskiej osoby. Zawsze jest to trudne przeżycie. Ale szczególnym przypadkiem jest strata własnego dziecka, a zwłaszcza urodzenie całkowicie już rozwiniętego, ale martwego dziecka. Ten ostatni przykład jest bodajże jednym z najtrudniejszych.

Urodzenie martwego dziecka, to szczególny rodzaj straty i, jako taki, często może prowadzić do patologicznej żałoby. Charakteryzuje się ona m.in. przedłużonym czasem trwania i niezdolnością do przechodzenia przez jej kolejne etapy. Najpoważniejszą z psychicznych konsekwencji narodzin martwego dziecka może być u matki depresja. Jej organizm jest przygotowany do opieki nad nowo narodzonym dzieckiem, jednak do psychiki dociera informacja o tym, że dziecko nie żyje. Jest to źródłem wielu trudnych emocji. Pojawia się żal, lęk, bezsilność, poczucie osamotnienia i niesprawiedliwości, potęgowane często także przez niezrozumienie ze strony otoczenia. Wypieranie i bagatelizowanie problemu nie pomaga sobie z nim poradzić. Odrzucona i nie przepracowana żałoba często wraca po jakimś czasie z wielokrotnie większą siłą.

W czasie następującym po utracie dziecka matce potrzebne jest wsparcie bliskich osób (rodziny, przyjaciół). Najczęściej jednak chodzi o obecność i gotowość wysłuchania lub pomocy w codziennych czynnościach. Błędem jest dawanie dobrych rad typu: weź się w garść lub tłumaczenie powstałej sytuacji wolą Boga. Może to pogorszyć stan psychiczny matki wzbudzając nieracjonalne wyrzuty sumienia, poczucie winy, czy odrzucenia. Pomocne może być jednak znalezienie grupy wsparcia dla osób z podobnymi doświadczeniami. Czasem dodatkowo potrzebna jest fachowa pomoc psychologa, czy psychoterapeuty.

Warto podkreślić, że mocną podstawę powrotu do równowagi i normalnego życia po stracie dziecka mogą stanowić wiara i relacja z Bogiem. Potrzeba tu jednak prowadzenia przez doświadczonego duszpasterza. W Polsce istnieje wiele grup i wspólnot gromadzących osieroconych rodziców. Organizowane są specjalne rekolekcje oraz Msze św. w intencji zmarłych dzieci i ich rodzin.

Na zmniejszenie traumy związanej z utratą dziecka wpływa możliwość jego pożegnania i godnego pochowania. Rodzicom łatwiej jest wtedy także przeżyć pierwszy etap żałoby. Ważna jest tu świadomość rodziców, że takie prawo im przysługuje bez względu na to na jakim etapie ciąży nastąpił poród. Muszą jednak pamiętać, aby zgłosić personelowi szpitala chęć pochowania dziecka, gdyż wydanie ciała zmarłego dziecka w takim wypadku nie jest obligatoryjne. Lekarz lub położna powinna poinformować pacjentkę o takim prawie, jednak nie zawsze tak się dzieje.

Warto wiedzieć:

– Rodzicom, którzy decydują się pochować dziecko martwo urodzone przysługuje prawo do zasiłku pogrzebowego oraz innych świadczeń, np. 2 dni urlopu okolicznościowego. Ponadto matka ma prawo do 8 tygodniowego płatnego urlopu macierzyńskiego.

– Dzieci, które zmarły przed chrztem mają prawo do katolickiego pogrzebu, jeżeli rodzice chcieli je ochrzcić. Na mocy zgody Konferencji Episkopatu Polski prawo to obejmuje także odprawienie Mszy św. pogrzebowej. Nie jest konieczne występowanie o zgodę biskupa.

Strony internetowe poświęcone tej tematyce:

www.stratadziecka.pl
www.dlaczego.org.pl